Stefaan Van Gool is een vooraanstaand medisch onderzoeker die een grote bijdrage heeft geleverd aan de strijd tegen kanker, en dit nog steeds doet.
Men zou kunnen zeggen dat zijn carrière al vanaf zijn studie in het teken heeft gestaan van kanker. Aan de KU Leuven studeerde hij kindergeneeskunde en kinderoncologie, om aansluitend te promoveren op het verband tussen bepaalde witte bloedcellen en een verstoorde immuunreactie.
Van Gool werkte in Duitsland samen met Joachim Kühl, die hij omschrijft als een paus van de kinderneuro. “Daar zijn allerlei wilde ideeën ontstaan, waaronder het vraagstuk: Hoe kunnen we het immuunsysteem gebruiken tegen kanker?”
Zijn werk oogstte al vroeg bewondering, want de in 1994 gepromoveerde Van Gool ontving in 1995 de Schweisguth Prize for Young Scientists. Een jaar later mocht hij ook de Grand Prize van de International Society for Pediatric Oncology in ontvangst nemen.
Het harde werken van Van Gool wierp zijn vruchten af. Terwijl hij in België, Leuven, als academicus klinisch werk, onderzoek en onderwijs combineerde, stond hij in Duitsland aan de wieg van wat we nu kennen als een kankerbehandeling die effectiever is (met minder bijwerkingen) dan chemotherapie: de immuuntherapie.
Onderzoeker én klinisch arts
Wie denkt dat Stefaan Van Gool met al dat onderzoek en lesgeven al genoeg op zijn bordje had, komt bedrogen uit. “In 1996 ben ik vervroegd teruggeroepen naar het ziekenhuis van Leuven om het team kinderoncologie te versterken, terwijl ik alleen financiering had voor onderzoek. Ik combineerde dus zes jaar voltijd onderzoek met voltijd in de kliniek, want ik moest de afdeling in Leuven uitbouwen.”
Ondertussen bleek hij ook actief op het gebied van fondsenwerving. Met zijn informele stijl en unieke charme wist hij meerdere liefdadigheidsinstellingen voor zijn zaak te winnen, wat hem veel financiering opleverde. Niet alleen stichtingen, maar ook nabestaanden van kankerslachtoffers steunden hem in zijn strijd. “Ik hoor een moeder nog zeggen: ‘doe jij hier wél iets tegen?’ Om vervolgens direct een non-profit op te richten en te financieren.”
Immuunsysteem
Nu is Van Gool actief bij Immun-Onkologisches Zentrum Köln, waar hij sinds 2018 directeur is. Bij dit centrum behandelt hij met zijn team patiënten die elders niet geholpen kunnen worden. “We krijgen vele patiënten al tijdens de eerste lijn standaardbehandeling – wat veruit de beste situatie is om immuuntherapie op te starten.” Voor andere mensen is deze behandelmethode de laatste hoop.
Wie zich bij hem meldt als patiënt krijgt een behandeling die geheel in eigen regie is opgebouwd. “Alles gebeurt bij ons in het centrum. De ontwikkeling, de behandeling, de productie van immuuncellen, enzovoort.”
Zijn methode draait niet enkel om het produceren van dendritische cel vaccinaties. Stefaan Van Gool: “We spreken van geïndividualiseerde multimodale immuuntherapie. Daarbij gebruiken we verschillende vormen van immuuntherapie om de kanker te bestrijden, en vervolgens het immuunsysteem te onderhouden. We bouwen per patiënt een strategisch plan met combinatie therapieën in verschillende fasen.”
Tevreden
Van Gool blikt tevreden terug op zijn loopbaan. Hij redde niet alleen talloze levens, maar laat een erfenis na waar nog velen baat bij kunnen hebben. “Het concept bestaat, het functioneert. De 2-jaren overlevingskans bij onze behandeling voor patiënten met glioblastoma (een kwaadaardige hersentumor) is eigenlijk verdubbeld.”
Toch is hij nog lang niet klaar. “We hebben echt nieuwe ideeën.” Hij steekt van wal over adoptieve immuuntherapie, of het gebruiken van lichaamseigen cellen uit het beenmerg. Eén ding staat vast. Het draait niet om hem, of de arts, maar om de kanker. “De tumor gaat zich niet aanpassen aan de dokter. De dokter moet zich aanpassen aan de tumor.” Stefaan Van Gool heeft bewezen dat dit werkt.