Sommige mensen ontdekken hun roeping met vallen en opstaan. Bij anderen is vanaf het begin al duidelijk waar hun pad hen heen zal leiden. Johan Knaap behoort tot de laatste categorie.
Als zoon van een melkveehouder groeide Johan Knaap op tussen de dieren. Het waren niet de koeien die hem het liefst waren, maar de paarden. “Die liefde is me met de paplepel ingegoten. Naast de melkveehouderij had mijn vader een aantal paarden voor de sport en de fokkerij. Van jongs af aan heb ik paardgereden en dat doe ik nog steeds.” Omdat zijn vader elk jaar enkele veulens fokte, viel er op de boerderij regelmatig een jong paard af te richten. “Dat vind ik nog steeds het leukst.”
Start in de paardenwereld
Voor hem was het min of meer vanzelfsprekend dat hij een landbouwkundige opleiding zou volgen. Het werd een studie veefokkerij aan de Hogere Agrarische School (HAS). Ook hier rolde hij als vanzelf in de paardenwereld. “Tijdens de studie kwam ik in contact met het praktijkonderzoek voor de paardenhouderij. Er werd onderzoek gedaan naar hoe je paarden het beste kan voeren, verzorgen, huisvesten, en trainen. Voortplanting was ook een belangrijk thema.”
Dit onderzoek, dat door het Ministerie van Landbouw werd gefinancierd, was bedoeld om de paardensport en -fokkerij te versterken. Voor Johan Knaap betekende het een kans om veel te leren en een netwerk op te bouwen. Bovendien leverde het hem zijn eerste baan op. “Vlak voor mijn afstuderen werd ik door het paarden praktijkonderzoek gevraagd om bedrijfsleider te worden bij het praktijkonderzoek voor de paardenhouderij.” Omdat hij wel veel verstand van paarden had, maar minder wist over bedrijfsvoering, besloot hij een ervaren manager als personal coach te vragen. Het was op diens advies dat hij in de avonduren een studie bedrijfs- en bestuurswetenschappen aan de Open Universiteit volgde. “Dat heeft mijn horizon enorm verbreed.”
KWPN
Nadat hij verschillende functies binnen het praktijkonderzoek vervulde, werd hij benaderd voor de functie van adjunct-directeur bij het Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland (KWPN).
Knaap vertelt dat deze vereniging van paardenfokkers destijds 30.000 leden had en onder andere als taak had paarden te registreren. “Het ging om het bijhouden van de burgerlijke stand voor paarden.” Daarnaast zorgt het KWPN voor het beoordelen, certificeren en selecteren van paarden in het kader van een fokprogramma.
Hij maakte al snel promotie tot directeur. Hij blikt terug op een succesvolle periode. “Mede onder mijn leiding groeide het stamboek uit tot internationaal toonaangevend stamboek voor spring- en dressuurpaarden.” Dat is niet het enige wat hij bereikte. Hij droeg bij aan de oprichting van het Nationaal Hippisch Centrum, hielp erfelijke aandoeningen terug te dringen en droeg bij aan innovatie.
Vanuit zijn rol als KWPN-directeur werd hij tevens executive director van de World Breeding Federation for Sports Horses (WBFSH). “Mede hierdoor groeide mijn internationale netwerk gestaag. Vanuit mijn rol bij WBFSH kon ik extra bijdragen aan de internationale promotie van de wereldwijde paardenfokkerij en verdere fokkerij innovatie stimuleren.”
DNA Selectie
Een belangrijke innovatie in de paardenfokkerij is ‘genomics’ (DNA selectie). In de rundveefokkerij werd deze techniek al langer gebruikt, maar in de paardensector stond het nog in de kinderschoenen. Hij zag potentie en besloot voor zichzelf te beginnen. “Met mijn bedrijf Equine Genomics richt ik mij op toepassing van genomics in de paardenhouderij door middel van ontwikkeling en consultancy.”
Dit bedrijf bracht hem in aanraking met een recruiter die op zoek was naar de nieuwe executive director of breeding bij de Saudi Equestrian Authority. Standplaats: Riyadh.
Voor Johan Knaap was dit een kans om een nog grotere rol in de hippische sector te vervullen. “Saudi-Arabië kent een lange historie en traditie met paarden, eigenlijk veel langer dan in Europa. Het land heeft eveneens een ongekende ambitie om verder te ontwikkelen tot toonaangevende hippische sportnatie. Daar lever ik mijn bijdrage aan, waar zinvol en mogelijk met behulp van Genomics.”
Hij vervult deze functie inmiddels al ruim een jaar, met de onmisbare steun van het thuisfront. Zolang die steun aanhoudt, wil hij zich blijven inzetten om de fokkerij in Saudi-Arabië naar een hoger plan te tillen. Knaap noemt het een prachtige uitdaging, die onverwacht op zijn pad kwam.
Maar uiteindelijk is zijn functie een kans om te doen waar hij van houdt: werken met paarden. “Nieuw leven geboren zien worden en het continu verbeteren van nieuwe generaties paarden boeit mij aan de paardenfokkerij.” Maar het belangrijkste is wel de relatie met het paard. “Daar draait paardensport om: de band tussen mens en dier. Dat geeft het een unieke dimensie.”
