Aan de Universiteit van Bielefeld begon de, oorspronkelijk Duitse, Prof. Dr. Bernhard Hommel zijn loopbaan. Waar hij eerst een acteercarrière nastreefde, heeft hij toch psychologie en literatuur gestudeerd en behaalde hij daarmee in 1990 zijn PhD. Vervolgens heeft hij een functie bij het prestigieuze Max-Planck-Institut in München bekleed en werkte hij bij de Universiteit Leiden, waar hij onder andere het LIBC (Leiden Institute for Brain & Cognition) opzette.
Theorie van actiecontrole
De bijdrage van Prof. Dr. Bernhard Hommel aan de ontwikkeling van de theorie van actiecontrole is een van de opmerkelijkste aspecten van zijn werk. Hij deed (en doet nog steeds) onderzoek naar de manier waarop individuen beslissingen nemen, hun aandacht ergens op richten en acties uitvoeren.
De theorie ‘event-file’ is een van de invloedrijke concepten die hij ontwikkelde. De theorie omvat de volgende perceptie: de geest en het brein van de mens associeert een actie en de daaropvolgende uitkomst automatisch met elkaar. We ervaren een bepaalde uitkomst als direct gevolg van onze actie, zelfs als deze totaal geen verband hebben met elkaar. Deze bevindingen zijn belangrijk geweest voor ons begrip over zelfwaarneming en intentioneel gedrag.
Aandacht bij regulatie van gedrag
Prof. Dr. Bernhard Hommel richtte zich ook op de rol van aandacht bij regulatie van gedrag. Aandachtsprocessen staan direct in dienst van de actiecontrole, zo wist hij aan te tonen. Deze bevindingen hebben invloed op het wetenschappelijke begrip van de normale cognitieve functie, maar ook op ons begrip van sociaal gedrag en de behandeling van verslaving en cognitieve aandoeningen (zoals ADHD).
Hij kwam tot het inzicht dat alle reeds onderzochte aspecten samenhangen met elkaar. Wetenschap draait volgens Prof. Dr. Bernhard Hommel vooral om de waarde die het toevoegt in de praktijk. Alles draait om meta-controle, dat lijkt op de menselijke wil en cognitieve controle. Hoe iemand zijn of haar basisfuncties gebruikt om iets concreets te maken. Hier heb je allerlei vaardigheden voor nodig, die je samen moet laten werken om een concreet resultaat te bereiken. Deze samenwerking, dat is waar meta-controle over gaat. Het resultaat wordt soms bereikt door een heel brede blik, en soms juist door een focus op belangrijke informatie. De vaardigheden die met elkaar samenwerken zijn bijvoorbeeld associatie, waarneming, geheugen en aandacht.
Naast onderzoek is Prof. Dr. Bernhard Hommel ook toegewijd aan het mentorschap en onderwijs. Talloze jonge onderzoekers en studenten zijn en worden door hem begeleid. Hij staat bekend als een vooraanstaande onderzoeker op het gebied van psychologie en cognitie en blijft doorgaan met het ontwikkelen van kennis. Inmiddels heeft hij zo’n 500 wetenschappelijke publicaties geschreven en is hij meer dan 45.000 keer geciteerd. In 2024 en 2025 staat de publicatie van twee wetenschappelijke boeken op de planning.
Een beter leven voor iedereen
Hij wil graag zijn bijdrage leveren aan een beter leven voor iedereen. Denk hierbij aan onderwerpen als het eten van bepaald voedsel om een beter geheugen te krijgen, of mediteren voor een betere cognitie. Prof. Dr. Bernhard Hommel vindt dat het beantwoorden van dit soort vraagstukken de echte toegevoegde waarde van de psychologie zijn.